تحلیل لثه، پدیده‌ کم‌ سر و صدایی که ممکن است هر روز بی‌خبر از آن رد شویم، در واقع یکی از جدی‌ترین تهدیدهای سلامت دهان و دندان است. اگر شما هم وقتی مسواک می‌زنید لثه‌هایتان خونریزی می‌کند یا حس می‌کنید دندان‌هایتان بلندتر از همیشه به چشم می‌آیند، باید بدانید که ممکن است لثه‌ها در حال تحلیل رفتن و عقب‌نشینی باشند. این مقاله قرار است به زبانی ساده و علمی همه چیز را درباره این مشکل توضیح دهد: از نشانه‌های اولیه گرفته تا علل پنهان و راه‌های درمانی که می‌تواند لبخند شما را نجات دهد.

تحلیل لثه دقیقاً چیست؟

تحلیل لثه یعنی عقب‌ نشینی بافت نرم لثه از سطح دندان، به گونه‌ای که بخش‌های ریشه دندان که معمولاً پوشیده هستند، حالا برهنه می‌شوند. نتیجه؟ ممکن است حس کنید دندان‌ها بلندتر یا حساس‌تر شده‌اند؛ حتی ممکن است درد و ناراحتی به سراغتان بیاید. اگر این روند ادامه پیدا کند، به مرور استخوان زیرین هم تحلیل رفته و دندان‌ها لق می‌شوند.

علائم ظریف ولی هشدار دهنده تحلیل لثه

نمایان شدن ریشه دندان و ظاهر غیرعادی بلند دندان‌ها

خونریزی هنگام مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن (که نباید نادیده گرفته شود. )

حساسیت ناخوشایند به گرما، سرما یا غذاهای ترش

التهاب، قرمزی و تورم لثه‌ها

گاهی بوی بد دهان که ناشی از تجمع باکتری‌هاست. 

چرا لثه تحلیل می‌رود؟ علل علمی و واقعیت‌های پنهان

تحقیقات انجمن پریودنتولوژی آمریکا (AAP) نشان می‌دهد که نزدیک به نیمی از بزرگسالان بالای ۳۰ سال با درجاتی از بیماری لثه دست‌ و پنجه نرم می‌کنند که اگر درمان نشود، می‌تواند به تحلیل لثه منجر شود. اما دلیل اصلی چیست؟

بیماری‌های لثه (پریودنتیت): 

عفونت‌های مزمن که آرام آرام بافت لثه و استخوان را از بین می‌برند. 

مسواک زدن با شدت زیاد یا روش غلط: 

استفاده از مسواک سخت یا فشار بیش از حد هنگام تمیز کردن دندان‌ها، می‌تواند آسیب زننده باشد.

بهداشت ضعیف دهان: 

پلاک و جرم روی دندان‌ها، دشمن شماره یک لثه‌ها هستند.

ژنتیک: 

بله، برخی افراد استعداد بیشتری برای تحلیل لثه دارند.

سیگار و دخانیات: 

دشمن سلامت لثه‌ها؛ جریان خون را کم می‌کند و روند التیام را کند می‌نماید.

دندان‌ قروچه (براکسیسم): 

فشار شدید دندان‌ها روی هم، به مرور باعث تحلیل بافت لثه می‌شود.

ناهنجاری‌های دندانی: 

دندان‌های نامرتب یا پروتزهای که بد طراحی شده‌اند می‌توانند آسیب‌زا باشند.

تغییرات هورمونی: 

مثل دوران بارداری یا یائسگی که حساسیت لثه را بالا می‌برد.

درمان‌های نامناسب دندان: 

ارتودنسی غیر اصولی یا سایر درمان‌هایی که به درستی و ماهرانه انجام نشده باشند.

چگونه می‌توان تحلیل لثه را متوقف کرد؟

از آنجایی که این مشکل یک‌شبه ایجاد نمی‌شود، درمان و مراقبت هم نیازمند صبر و برنامه است. راهکارها از مراقبت‌های خانگی تا درمان‌های تخصصی گسترده‌اند.

درمان‌های خانگی که باید جدی بگیرید:

مسواک نرم و تکنیک صحیح: 

آرام و دقیق مسواک بزنید، نه سخت و خشن!

دهان‌شویه آنتی‌ باکتریال: 

برای مقابله با التهاب و میکروب‌ها عالی است.

نخ دندان کشیدن منظم: 

دشمن پلاک‌ها و باقی‌مانده‌های غذایی.

تغذیه غنی از ویتامین C و مواد معدنی: 

تقویت‌ کننده طبیعی بافت لثه.

کنار گذاشتن دخانیات: 

بدیهی و کلیدی برای حفظ سلامت لثه. 

کنترل استرس و درمان دندان‌ قروچه: 

محافظ دهان هنگام خواب می‌تواند ناجی باشد.

درمان‌های تخصصی و پزشکی

جرم‌گیری و تسطیح ریشه: 

پاکسازی عمقی که می‌تواند روند تحلیل را کند یا متوقف کند.

پیوند لثه: 

وقتی عقب‌ نشینی شدید باشد، پیوند بافت سالم به قسمت آسیب دیده، معجزه می‌کند.

لیزر درمانی: 

راهکار نوین برای کاهش التهاب و ترمیم بافت.

دارو درمانی:

آنتی‌بیوتیک‌ها و داروهای ضد التهاب در برخی موارد ضروری‌اند.

اصلاح ساختار دندان: 

برای جلوگیری از آسیب بیشتر، تنظیم یا تعویض پروتزها و بریس‌ها.

پیشگیری بهتر از درمان است!

هرچند درمان‌ها مؤثرند، ولی بهترین راه، پیشگیری است. می‌پرسید چگونه پیشگیری کنیم:

مسواک زدن اصولی و مداوم

مراجعه منظم به دندان‌پزشک برای چکاپ و جرم‌گیری

ترک سیگار و عادات ناسالم

تغذیه سالم و پر ویتامین

کنترل استرس و عادات مخرب مربوط به دهان و دندان

سلامت لثه، کلید لبخند زیبا و ماندگار

تحلیل لثه شاید به نظر ساده بیاید اما می‌تواند سلامت و زیبایی لبخند شما را تهدید کند. با آگاهی، مراقبت و اقدام به موقع، می‌توان جلوی پیشرفت آن را گرفت و از عواقب جدی جلوگیری کرد. به یاد داشته باشید، لبخند سالم، از لثه‌ای سالم می‌روید!

قدم بعدی برای شما

اگر علائمی مثل خونریزی، درد یا حساسیت در لثه‌هایتان دارید، تعلل نکنید. همین امروز با کلینیک تخصصی ما تماس بگیرید تا از مشاوره آنلاین یا حضوری با بهترین متخصصان بهره‌مند شوید. لبخندتان را به ما بسپارید!


سوالات متداول 

آیا تحلیل لثه به طور قطع منجر به افتادن دندان می‌شود؟

اگر درمان نشود، بله؛ تحلیل استخوان زیر لثه باعث لق شدن دندان می‌شود.

آیا درمان خانگی کافی است؟

در موارد خفیف می‌تواند کمک کند، اما در موارد متوسط و شدید باید درمان تخصصی انجام شود.

درمان چقدر زمان می‌برد؟

بسته به شدت مشکل، چند هفته تا چند ماه زمان لازم است.

منابع:

American Academy of Periodontology (AAP)

Mayo Clinic

WebMD

National Institute of Dental and Craniofacial Research (NIDCR)